موانع حفظ سلامت روان :

 

1-غرور :

 

تا به حال برای شما پیش اومده که بازیچه ی دست غرورتون بشید ؟!...

همونطور که می دونید؛ گاهی اوقات، غرور اجازه نمی ده آدم با عقل و تفکر و نتیجه ی مشورت هاش همسو بشه !.... اینجور مواقع ، اگه غفلت کنی ، می افتی توی دامش ؛.... حسابی اسیرت می کنه !... بعد ، کم کم متوجه می شی که ای دل غافل ، چقدر از خودم دور شدم !.... یعنی چه اتفاقی افتاده که من دارم خودمو هم گُم می کنم ؟!.... مگه یه کم غرور ، چقدر توانایی داشته ، که تونسته منو انقدر دگرگون کنه ؟!.....

بله ؛..... غرور ، قدرت زیادی داره ؛..... یه قدرتِ کاذب ، ولی ویرانگر ، که آدم رو ، حسابی ویران می کنه !....

و ما چقدر خوشبختیم اگه بتونیم از دست این قدرت ویرانگر ، رها بشیم.

***

حتما شماهم این بیت زیبا روکه به پهلوان بزرگ ایرانی " پوریای ولی" منسوبه شنیدید که می گه :

 

افتادگی آموز اگر طالب فیضی

هرگز نخورد آب زمینی که بلند است

 

در مصراع دوم این بیت ؛ شاعر ، زمین بلند رو تمثیلی برای فرد مغرور قرار داده و به این نکته اشاره کرده که آب روان به سمتِ زمینِ بلند جریان پیدا نمی کنه و در نتیجه ؛ اینگونه بلندی ها هیچگونه افتخار و فیضی رو در بر نداره ، بلکه فقط در صورت افتادگی و تواضع ، می تونیم از بزرگی و بزرگواری خودمون بهره مند بشیم .

****

از نظر بزرگان دین و اخلاق ، یکی از ارزشهای وجودی انسان ، اینه که از تکبر و غرور دوری کنه و به تواضع و فروتنی رو بیاره ؛ چراکه غرور ، انسان رو به پَستی می کشونه و از درجات بالای انسانی دور می کنه ، اما در عوض ، تواضع و فروتنی ، مایه ی سربلندی انسان در بین دیگران و همچنین به دست آوردن عزّت در پیشگاه خداوند متعاله .

در این باره ، در کتاب بحارالانوار حدیثی از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم روایت شده که ایشان فرموده اند : " غرور و تکبر ، ذره ای بر بزرگی شما نمی افزاید ؛ اگر می خواهید نزد خداوند مقامی عالی داشته باشید ، تواضع کنید . "

همچنین از حضرت علی علیه السلام نیز ، در غررالحکم حدیثی روایت شده که

ایشان فرموده اند :

" هیچ کاری با غرور ، درست پیش نمی رود اما با محبت و تواضع می توان هر کاری را سر و سامان داد . "

 

 ***

غرور، ازجمله صفاتیه که خیلی هاداشتنش روخوب می دونن وخیلی ها بد ؛...

 بعضی ها هم می گن ؛ داشتنِ غرور بعضی مواقع خوبه و بعضی مواقع ، نه .

اما جمله ای از میکل آنژ ، پیکر تراش و نقاش بلند آوازه ی ایتالیایی درباره ی غرور نقل شده که شنیدنش خالی از لطف نیست .

میکل آنژ گفته : مهم نیست اگر غرورت را برای کسی که دوستش داری از دست بدهی ، اما اگر به خاطر حفظ غرورت ، کسی را که دوست داری از دست بدهی ، واقعا فاجعه است .

 ***

( به خاطر داشته باشیم که غرور جلوی پیشرفت و تکامل انسان را می گیرد ؛ چرا که وقتی انسان، مغرور می شود نقص های خود را نمی بیند؛ و کسی که احساس نقصان نکند به دنبال کمال نمی رود.

فراموش نکنیم که انسانهای بزرگ ، نه غرور دارند ، نه لجاجت می کنند و نه کینه ی کسی را به دل می گیرند.

و از یاد نبریم که اگر می خواهیم نزد دیگران حرمت داشته باشیم ، باید غرور را کنار گذاشته و احترام به دیگران را سرمنشاءِ خصوصیات رفتاری خود قرار دهیم. )

 ***

ضرب المثلهایی درباره ی غرور :

یونانی ها می گن : غرور ، روشن ترین نشانه ی بلاهت و نادانی است .

آلمانی ها می گن : مغرور شدن ، یعنی افتادن در سراشیبی بدبختی.

لبنانی ها می گن : غرور، نقابی است که بعضی ها روی معایب خود می کشند.

انگلیسی ها می گن : غرور ، همان سقوط است .

مصری ها می گن : اگر می خواهی پیروز باقی بمانی ، از پیروزی ات مغرور نشو.

چینی ها می گن : غرور ، قدرت ابلهان است .

فرانسوی ها می گن : نقطه ی آغاز غرور، نقطه ای برای پایان موفقیت هاست.

و ما ایرانی ها هم در این باره ضرب المثلی داریم که می گیم : درخت هرچه پربار تر باشه ، سربه زیر تر می شه .

***

درسهایی که از زندگی آموخته ام :

آموخته ام که بدترین نوع نادانی ، مغرور بودن به داناییِ خویش است.

آموخته ام که اگر مردم از ترس به من احترام بگذارند ، به هیچ وجه ، شخص قابل احترامی نیستم .

آموخته ام که یکی از راههای تعالی انسان ، دوری از غرور و تکبر است.

آموخته ام که اولین قدم برای جبران هر اشتباه ، پا گذاشتن روی غرور خویش و معذرت خواهی کردن است.

آموخته ام که انسان ، همانند رود است که هرچه عمیق تر باشد ، آرام تر و متواضع تر است .

و آموخته ام که سالم ترین غرور برای انسان ، هنگامی است که بتواند کاری بر اساس وجدان خود انجام دهد.

 ***

 

2-خود بزرگ بینی :

 

احتمالا برای شما هم پیش اومده که در طول زندگی تون با فرد یا افرادی که دچار خود بزرگ بینی هستند ، برخورد داشته باشید ؛.... از برخورد با این افراد ، چه حسی بهتون دست داده ؟!....

خود بزرگ بینی نوعی اختلال روانیه ، که فرد احساس بی نظیر بودن میکنه و فکر میکنه انسان خاصیه و همه باید باهاش به طور خاصی رفتار کنند... اگه از چنین فردی انتقاد کنی فورا عصبانی میشه ؛ چون فکر می کنه رفتارش کاملا درسته ودیگران بهش حسودی می کنند ... این افراد ، همیشه احساس برتری کامل، زیبایی کامل، قدرت کامل و موفقیت کامل رو دارن ....و به هیچ عنوان با کسی احساس همدردی نمی کنند .

 به نظر شما چنین فردی با چنین افکار و رفتاری ، می تونه در نظر دیگران ، محبوب و معقول باشه ؟!....

***

(این درسته که همه انسان ها دوست دارن در نظر دیگران به بهترین شکل دیده بشن اما فراموش نکنیم که وقتی دائما خودمون رو در موضع قدرت و برتری قرار بدیم ، دیگران رو از خودمون فراری می دیم.

نجابت و تواضع ، دو ارزش آسمونی برای انسان های زمینیه ؛....

به خاطر داشته باشیم که هیچ گاه نباید، نجابت و تواضعِ دیگران رو به حسابِ حماقت اونها بذاریم .

و یادمون باشه که معنای بزرگی کردن ، از بالا نگاه کردن به دیگران نیست .)

 

***

داستانک :

یک روز گرم ، شاخه ای مغرورانه و با تمام قدرت، خودش را تکاند؛ که به دنبال این حرکت ، برگهای ضعیف جدا شدند و آرام بر روی زمین افتادند. شاخه چندین بار این کار را با غرور خاصی تکرار کرد تا این که تمام برگها جدا شدند ؛.... شاخه از کارش بسیار لذت می برد .

اما در همین حال ، برگی سبز، درشت و زیبا به انتهای شاخه محکم چسبیده بود و همچنان برای نیفتادن مقاومت می کرد . در این حین باغبان تبر به دست داخل باغ در حال گشت و گذار بود و به هر شاخه ی خشکی که می رسید آن را از بیخ جدا می کرد و با خود می برد .

وقتی باغبان چشمش به آن شاخه افتاد با دیدن برگ سبزی که روی آن بود ، ازقطع کردنش صرف نظر کرد و به گوشه ی دیگری از باغ رفت .

شاخه همچنان در تلاش بود تا به هر ترتیبی شده ، برگ را از خود جدا کند . به همین خاطر مغرورانه و با تمام قدرت به تلاش خود ادامه می داد ؛.... تا اینکه پس ازچندین بار تکاندن خودش ، برگ را از خود جدا کرد ؛... و برگ ، با تمام مقاومتی که از خود نشان می داد ، به ناچار از شاخه جدا شد و بر روی زمین افتاد .

چند دقیقه بعد از اینکه برگ از شاخه جدا شد ، باغبان در راه برگشت چشمش به آن شاخه ی بی برگ افتاد؛.... پس بی درنگ با یک ضربه ، آن را از بیخ کند و شاخه بر روی زمین افتاد.

در این هنگام صدای برگ سبز به گوش شاخه رسید که می گفت:

" اگر چه به خیالت زندگی ناچیز من در دست تو بود، ولی همین خیال واهی تو را به قدری از واقعیت دور کرد ، که نفهمیدی نشانه ی حیاتت من بودم . "

***

 در بسیاری از آیات قرآن کریم و همچنین در روایات متعددی که از ائمه ی معصوم علیهم السلام روایت شده ، فرمایشاتی در خصوص تواضع و فروتنی بیان شده که نشون دهنده ی ارزش بسیار والای این خصوصیت اخلاقیه .

به طور مثال ، خداوند در آیه ی شصت و سوم از سوره ی فرقان می فرماید : " بندگان خاص خداوند رحمان ، کسانی هستند که با آرامش و بی تکبّر بر زمین راه می روند و هنگامی که جاهلان آنها را مخاطب می سازند و سخنان نابخردانه می گویند ، در مقابل به آنها سلام می کنند و با بزرگواری از کنارشان می گذرند. "

****

درجلد هفتاد و دوم از کتاب بحارالانوارآمده است که حضرت علی علیه السلام، درباره ی ارزش تواضع چنین فرموده اند که : " تواضع کنید که تواضع ، یکی از برترین عبادات است . "

ودر کتاب تحفُ العقول حدیثی از امام حسن عسگری علیه السلام روایت شده است که درباره ی تواضع فرموده اند : " تواضع نعمتی است که انسان را از حسادت دیگران در امان می دارد. "

 ***

" تجربه ی یک حس خوب ":

شما تا به حال با بچه ها همبازی شُدید ؟!... بعضی ها اصلا حوصله ی دمخور شدن با بچه ها رو ندارن ؛.... و بعضی ها هم هستن که به کُل، اینطور رفتارها رو برای خودشون کسر شأن می دونن و احساس می کنند که بازی کردن با بچه ها ، بزرگی شون رو زیر سئوال می بره !...

اما واقعیت اینه که گرم گرفتن با بچه ها و به خصوص همبازی شدن با اونها ، حتی اگه برای دقایقی کوتاه هم باشه ، اونقدر احساس آرامش در آدم به وجود می آره و اونقدر انرژی مثبت می ده که باعث می شه تجربه ی این حس خوب به یه تجربه ی دلچسب و فراموش نشدنی تبدیل بشه .

به گفته ی چارلز دیکنز نویسنده ی مشهور انگلیسی ؛ " انسان بزرگ ، کسی است که در سینه قلبی کودکانه داشته باشد . "

***

درسهایی که از زندگی آموخته ام :

آموخته ام که انسان ، بزرگ نیست ، جز به وسیله ی فکرش ؛ شریف نیست ، جز به واسطه ی احساساتش ؛ و قابل احترام نیست ، جز به سبب اعمال نیکش .

آموخته ام که برای قلب ، هیچ ورزشی بهتر از خم شدن و گرفتن دست افتادگان نیست .

آموخته ام که اگر متواضع باشم ، بزرگی و بزرگوار بودن را بهتردرک می کنم.

آموخته ام که بزرگترین آفت انسانیت ، خودپسندی و خودخواهی است .

آموخته ام که انسانهای بزرگ ، همچون کوه اند ؛ که هرچه از آنها دور می شویم ، عظمت آنها را بیشتر درمی یابیم .

و آموخته ام که خودخواهی و خودبزرگ بینی ، باعث تنهایی انسان می شود.

*** 

ضرب المثلهایی درباره ی خودخواهی :

آلمانی ها می گن : اگرفقط خودت را دوست داشته باشی ،دیگر هیچ دوست و رفیقی نخواهی داشت .

مکزیکی ها می گن : خودخواهی و بدبختی ، دو روی یک سکه اند .

یونانی ها می گن : خودشناسی حکمت است و خودخواهی بلاهت .

هندی ها می گن : خودخواهی ، سقوط به دره ی فلاکت است .

گرجستانی ها می گن : از خود راضی بودن ، زندگی در دامن نفرت دیگران است .

و ما ایرانی ها هم در این باره ضرب المثلی داریم که می گیم :

خودستایی جان من ، برهانِ نادانی بُود .

 ***

 

3- کم رویی :

 

در زندگی همه ی افراد شرایطی مانند صحبت کردن در جمع، ارتباط برقرار کردن با غریبه ها، مصاحبه های شغلی یا مواردی اینچنینی پیش می آد که باید خجالت و کمرویی رو کاملا فراموش کرد ؛ چرا که این رفتار ممکنه در بسیاری از موارد، باعث از دست رفتن فرصت های طلایی زندگی انسان بشه . و اگر این مشکل ادامه پیدا کنه ، حتی باعث کلافه شدن فرد و به وجود اومدن مشکلات عاطفی و جسمی برای او می شه ؛ که در این صورت دیگه نمی شه از کنار اون به راحتی گذشت و حتما باید به فکر چاره بود، چرا که حاد شدن این مشکل، فرد رو به انزوا و افسردگی می کشونه.

***

با توجه به اینکه ما انسانها ، موجوداتی اجتماعی و نیازمند ارتباط با دیگران هستیم ، می شه گفت که خجالت و کم رویی، مثل آفتی می مونه که انسان رو از کاروانِ رو به پیشرفت و تعالی زندگی باز می داره و باعث سرکوب استعداد ها و قابلیت های نهفته اش می شه.

***

از دیدگاه روان شناختی، کم رویی، باعث می شه افراد در انواع تنش های روانی، شرایط نامناسب عاطفی و شناختی ؛ وهمچنین نابسامانی های جسمی و زیستی، فرو بِرَن و از خودشون رفتارهای خام و نسنجیده و واکنش های نامناسب بروز بِدَن.

این پدیده، با توجّه به ضعف و شدتی که در افراد مختلف داره، می تونه انواع پیامدهای زیستی و روانی - مانند تشدید ضربان قلب، تغییر رنگ چهره، اختلال در تنفس، لرزش بدن و دستان، تغییر درجه صدا، لکنت زبان، خشکی دهان، انزواطلبی، عدم پذیرش، فرار از فعالیت ها، عدم دفاع از خود، افت شخصیت، رکود علمی، مشکل دوست یابی و حتّی جهالت و نادانی رو هم در پی داشته باشه.

بنابراین، خجالت و کم رویی، علاوه براین که انسان رو از فعالیت های فردی باز می داره و زندگی شخصی رو فلج می کنه، زمینه ی فعالیت های اجتماعی او رو هم از بین می بره و کم کم، سلامت جسم و بهداشت روان رو در معرض تهدید قرار می ده.

 ***

( به خاطر داشته باشیم که كلمات مي‌تونن انرژي باورنكردني به انسان بِدن ؛ پس اگر دائم به خودمون و دیگران بگيم كه من ناتوان و خجالتي هستم، همیشه مضطرب و کم رو باقی می مونیم. اما اگر مرتب با خودمون تكرار كنيم كه من فردي بااعتماد به نفس و توانا هستم، ذهن ناخودآگاهمون اون رو درك می کنه.

فراموش نکنیم که تنها فایده ی کمرویی و خجالتی بودن اینه که ما رو ناتوان می کنه و قابلیت هامونو کاهش می ده ؛.... پس بهتره تا جائیکه می تونیم آروم باشیم ؛ نفس عمیق بکشیم ؛ وبا اعتماد به نفس کامل به کارهامون بپردازیم.

مطمئن باشید که اگه ما بتونیم ذهنمون رو از نگرانی ها پاک کنیم ، تلاشهامون نتیجه می ده و مارو به اونچه که می خوایم می رسونه .

و از یاد نبریم که بهترین راه برای غلبه بر کمرویی ، شناخت استعدادها و توانایی های فردیمون و یافتن راههایی برای تقویت اونهاست .)

 

***

درسهایی که از زندگی آموخته ام :

آموخته ام که اگر می خواهم از قابلیت های خود بهترین بهره را ببرم ، باید شجاعت و جسارت داشته باشم .

آموخته ام که اگرقبل از انجام هرکاری ، خودم را در انجام آن کار ناتوان بدانم، احتمال هر موفقیتی را از خود گرفته ام و سرنوشتی جز شکست نخواهم داشت.

آموخته ام که بزرگترین زیان انسان در زندگی این است که خود را از پیش ، شکست خورده بداند و برای رسیدن به موفقیت تلاشی نکند.

آموخته ام که تصمیم و قاطعیت ، بیدارباشی است به اراده ی انسانی.

و آموخته ام که احساسات ، شبیه امواجی هستند که نمی توانیم مانع آمدنشان شویم ؛ اما می توانیم انتخاب کنیم که روی کدامشان سوار شویم.

 ***

 

4- خودشیفتگی :

 

حتما شما هم با آدم هایی برخورد کردید که اگر استعداد و مهارتی هم ندارند، اونقدر با کلمات بازی می کنند که باورتون می شه طرف دانشمند، ریاضیدان یا یک فیلسوفه!.... شما با این آدم ها که اعتماد به نفس کاذب دارند چطور رفتار می کنید؟

***

خودبزرگ‌بینی یا خودشیفتگی ، نوعی اختلاله که با احساس عمیقِ اهمیت به خود و تصور بی‌نظیر بودنِ فرد مشخص می‌شه. خودبزرگ‌بین‌ها خودشون رو آدم‌های خاصی می‌ دونند و انتظار دارند به‌طور خاصی باهاشون رفتار بشه.

این افراد تحمل انتقاد ندارند و اگر کسی بهشون انتقادی بکنه، بسیار عصبانی می شن و منتقد رو به نادانی و حماقت متهم می‌کنند. خودشون رو قوی، مشهور و بسیار دانا قلمداد کرده و انتظار دارند همه ازشون اطاعت و پیروی کنند.

***

از مردمِ افتاده مدد گیرکه این قوم

با بی پرو بالی پرو بالِ دگرانند

از : وحشی بافقی

***

از منظر روانشناسی ، مهمترین صفت یک انسان خودشیفته ، اینه که بیش از حد تحمل و به شکلی بیمارگونه به خودش اهمیت می ده؛ بطوریکه اگر به شدت در مرکز توجه و اهمیت دیگران قرار نگیره، این مساله براش به موضوعی بسیار دردناک تبدیل می شه.

به همین خاطر می شه گفت که احساس خودبزرگ بینی و خودشیفتگی ئی که این افراد تجربه می کنند از احساس حقارت و خود کم بینی اونها سرچشمه می گیره. در حقیقت از اونجا که افراد خودشیفته و خودکامه خودشون رو از اطرافیان کمتر می بینند، در واکنش، از احساس خودبزرگ بینی به عنوان یک ماسک در برابر احساس منفی ئی که نسبت به خودشون دارند، استفاده می کنند.

***

( به خاطر داشته باشیم که وجه مشترک همه انسان های خودشیفته، حقارتی است که در شخصیت خود دارند و به همین دلیل نیز قادر به همدردی با افراد اطراف خود نیستند.

فراموش نکنیم که کوچک کردن دیگران ، کمکی به بزرگ شدن ما نمی کند ؛ همانطور که خاموش کردن شمع شخص دیگری باعث نورانی تر شدن شمع ما نخواهد شد .

و از یاد نبریم که نیازی نیست تلاش کنیم تا انسان بزرگی باشیم ؛.... " انسان بودن " ؛ خود ، نهایتِ بزرگی است ؛.... می توان ساده بود ولی انسان بود ؛... به همین سادگی.)

 ***

داستانک :

مداد رنگی ها همه با غرور خاصی مشغول بودند ؛ به جز مداد سفید ؛.... هیچکس به او کاری نمی داد ؛...همه می گفتند ؛ تو به هیچ دردی نمی خوری !

یک شب که مدادرنگی ها درسیاهیِ شب گم شده بودند ، مداد سفید تا صبح کار کرد ؛.... ماه کشید ؛.... مهتاب کشید ؛... و آنقدر ستاره کشید ، که کوچک و کوچکتر شد ؛...

صبح ، در جعبه ی مدادرنگی ، جای خالی او ، با هیچ رنگی پر نشد .

***

زندگی تکرارِ فرداهای ماست

می رسد روزی که فردا نیستیم

آنچه می ماند فقط نقش نکوست

نقش ها می ماند و ما نیستیم

***

 

گاهی نمی توان به کتابی بیان نمود

حرفی که یک حکایت کوتاه می زند

حکایت :

آورده اند که روزی ، روباهی گریزان بود و به سرعت می دوید . چون سبب را از او پرسیدند گفت : شنیده ام والی ولایت حکم کرده است که شیران را بگیرند و در زنجیر کنند!...

گفتند : ای نادان ، شیر را با تو چه مناسبتی است ؟!...

گفت : من نیز می دانم که با شیران مناسبتی ندارم ، اما از آن می ترسم که حسودان روزگار ، از روی غرض به مأموران بگویند که این بچه شیر است نه روباه !...آنگاه است که گرفتار شوم ؛ و البته تا بخواهم روباه بودنم را ثابت کنم ، دیگر پوست از سرم کنده اند .

***

حکایت :

آورده اند که روزی خواجه ای توانگر اما جفاکار ، بر پشت بام بود که پایش لغزیده ، در کوچه افتاد و بازویش شکست . آنگاه ناله کنان گفت : زود بروید به غلامم بگویید برود حکیم باشی را خبر کند که سرورش مصدوم شده !....

 

در این میان ، ظریفی گفت : ای خواجه ، در عجبم که تو ، از بامی بلند افتاده ای اما هنوز از سروری نیفتاده ای !....

***

درسهایی که از زندگی آموخته ام :

آموخته ام که انسانیت انسان ، زمانی نمود پیدا می کند ، که بتواند مانند آسمان بخشنده و مانند زمین افتاده باشد.

آموخته ام که اگر کوچک باشم و عاشق ؛ می توانم آیین بزرگ شدن را از عشق بیاموزم .

آموخته ام که یکی از نشانه های بزرگ مَنِشی این است که در عین همفکر نبودن با دیگران ، به فکر آنها احترام بگذارم .

آموخته ام که فقط ذهن های تاریک و بسته ، خود را برتر از دیگران می دانند.

آموخته ام که بدترین نوعِ جهالت ، مغرور بودن به دانش خویش است .

وآموخته ام که بارزترین نشانه ی بدبختی، خودشیفتگی و خودبزرگ بینی است.

 

 ***

5- عادت ها :

شما معمولا تو کارهای روزمره ی شبانه روزیتون ، به انجام چه کاری بیشتر از بقیه ی کارها علاقه دارید ؟!.. براتون پیش اومده که علاقه به انجام کاری ، باعث بشه به انجام اون کار ، عادت کنید ؟!...

خیلی از رفتارهای روزمرّه ی ما آدمها از روی عادت انجام می شه ، عادت هایی که بعضی هاشون خوب و کاملا معقولند و بعضی هاشونم برعکسِ اونها ،

اصلا عادت های خوبی نیستند و ما رو حسابی گرفتار اوضاع و احوالی ناخوشایند می کنند .

به نظر شما به چه عادت هایی ، می شه گفت عادت های بد ، که ما باید ترکشون کنیم ؟!... اصلا تا به حال به این نکته فکر کردید که چطور می شه عادتهای بد رو ترک کرد ؟!... یا نه ؛ باورتون اینه که ترک عادتها انقدر سخت و نشدنیه که اصلا نباید بهش فکر کرد ؟!...

***

تا به حال به این نکته فکر کردید که عادت های بد یا عادتهای خوب ، چه تأثیرات منفی یا مثبتی بر روند زندگی ما میذارن ؟!.... بد نیست بدونید که بنا به گفته ی روانشناسان ، افرادی که معمولا تحت تأثیر عادتهای بدی از جمله عادت به سیگار کشیدن ، عادت به دروغ گفتن ، عادت به بدقولی کردن ، عادت به غُر زدن ، عادت به قهر کردن و عادت هایی از این قبیل هستند ، اغلب برای رسیدن به موفقیت هایی که آرزوش رو دارند ، با مشکل مواجه می شن ؛ و بالعکس ، افرادی که معمولا تحت تأثیر عادتهای خوبی از جمله خوش اخلاقی ، خوش قولی ، راستگویی و این قبیل عادت ها دارند ، اغلب زودتر و راحت تر به موفقیت هایی که آرزوش رو دارند ، می رسند .

***

ناخن جویدن، مکیدن انگشت ، پرخوری ، سیگار کشیدن و این قبیل عادتها از جمله عادات و اختلالات رفتاری هستند که غالبا فرد برای کاهش استرس و احساس عدم امنیت ، به اونها متوسل می شه که بنا به گفته ی روان شناسان این قبیل عادت ها سلسله رفتارهایی روشامل می شن که به ما کمک می کنند تا کمتر فکر کنیم .

البته باید به این نکته هم توجه کنیم که همیشه هم عادت ها به این شکل هایی که ما می شناسیم، نیستند. عاداتی به ظاهر ساده تر هم وجود دارند که اونقدر در بعضی از ابعاد زندگی ما رسوخ کردند که ما دیگه اونها رو به عنوان عادت نمی شناسیم ؛ چرا که چنان به اجزایی جدایی ناپذیر از زندگی روزمره مون تبدیل شدند که به نظر خیلی عادی معقول می رسند.

این قبیل عادتها ، عادتهایی هستند که خیلی از ما به نوعی با یک یا چندتاشون دست و پنجه نرم می کنیم و متأسفانه می تونن تجارب ناخوشایند اما گریز ناپذیری برای بعضی از ما داشته باشند. البته ما گاهی اوقات تلاش می کنیم ترکشون کنیم ، اما اینکه موفق بشیم یانه ، بستگی به خودمون داره ؛ به اراده ، انگیزه و راهکاری که برای ترکشون در نظر می گیریم .

گاهی اوقات ما با عادت های بدی دست و پنجه نرم می کنیم که از نظرمون پنهان اند و نمی تونیم بپذیریم که فلان رفتار عادت گونه ی بدی داریم ؛... و یا اینکه از وجودِ اون عادت بد، اطلاع داریم ، اما بد بودن اون عادت رو نمی پذیریم؛ به همین خاطر ترک اون عادت برامون دشواره .

پس ، می شه گفت شرط اول برای ترک عادت های بد اینه که باید ابتدا وجود اون عادت و همچنین زشت بودن اون رو بپذیریم و بعد برای ترکش تصمیم بگیریم ، اراده کنیم و اقدام کنیم .

 

***

عادت، بي رحم‌ترين زهر زندگي‌ست، زيرا آهسته واردمي‌شود، در سكوت، كم‌كم رشد مي‌كند و از بي‌خبريِ ما سيراب مي‌شود، و وقتي كشف مي‌كنيم كه چطور مسمومِ آن شده‌ايم، مي‌بينيم كه هر ذرۀ بدن‌مان با آن عجين شده است، مي‌بينيم كه هر حركت ما تابع شرايط اوست و هيچ داروئي هم درمانش نمي‌كند.

از اوریانا فالاچی – روزنامه نگار و نویسنده ی برجسته ی ایتالیایی

***

به کندی می رود، آنکه برده ی عادت می شود؛ و هر روز همان کارهای بیهوده را می کند ، آنکس که هرگز تغییر مسیر نمی دهد .

از پابلو نرودا – شاعر نوگرای شیلیایی و برنده ی جایزه ی نوبل ادبی

***

 

درسهایی که از زندگی آموخته ام :

آموخته ام که عادتهای بد همه چیز را ویران می کنند ، از جمله عظمت انسانیت را .

آموخته ام که اگر بتوانم باور خویش را تغییر دهم ، می توانم آینده ای متفاوت را برگزینم .

آموخته ام که یک تصمیم درست اگر با اراده همراه باشد ، می تواند یک سرنوشت را تغییر دهد .

آموخته ام که اگر می خواهم رشد و تحولی درونی را تجربه کنم ، باید سعی کنم هر لحظه بر آگاهیِ خود بیفزایم و از تغییر کردن در جهت این دگر گونی استقبال کنم .

آموخته ام که هر عادت نادرستی که در کلام و رفتارم شکل می گیرد ، رشد شخصیتم را محدود می سازد .

وآموخته ام که عادتهای نادرست ، نقاط ضعف من هستند و من باید تا حد امکان در جهت شناسائیِ نقاط ضعف خود بکوشم و تمام سعی خود را برای از بین بردن آنها به کار برم.

****

اواخر هر سال ، خیلی هامون تصمیم می گیریم که سعی کنیم عادتهای بدمون رو ترک کنیم و به عادت های خوب رو بیاریم !.... خیلی هامون هم البته ، انقدر برای این کار عجولیم که صبر نمی کنیم تا به آخر سال برسیم و برای سال جدید برنامه ریزی کنیم ؛ برای همین ، همیشه می خوایم از همین شنبه ئی که می آد شروع کنیم !... و چقدر خوبه که آدم برای عملی کردن تصمیم های خوبش انقدر عجول باشه !.... اینطور نیست ؟!...

البته ، متأسفانه خیلی از این تصمیم ها فقط در حد همون تصمیم باقی می مونن؛ چون خیلی ها ، فقط بلدن تصمیم بگیرن ؛.... بعدش دیگه هیچ تلاشی برای عملی کردن تصمیمشون انجام نمی دن !....

امیدوارم شما جزء این دسته نباشید !.... نیستید ؟!.... واقعا ؟!.... پس اون چیه که توی دستتونه ؟!.... بله ؛... منم می دونم اون سیگاره !... ولی مگه شما تصمیم نگرفته بودید که از شنبه ، دیگه سیگار نکشید ؟!.... مگه به خانوم بچه هاتون قول نداده بودید ؟!... (مکث) .... آهان ؛... منظورتون این بوده که از شنبه ی دیگه ترک می کنید !... بله خب ؛.... اینم توجیه خوبیه !....

***

ما ایرانی ها یه ضرب المثل قدیمی داریم که می گیم ترک عادت موجب مرض است ؛ که البته اون رو به عنوان طعنه ، یا در مورد خودمون به کار می بریم و یا به دیگرانی می گیم که احساس می کنیم نمی تونن عادتهای بدشون رو ترک کنند ؛... البته در مورد این مسئله ، در فرهنگ کشورهای دیگه هم ضرب المثل هایی هست که اگه موافق باشید، بعضی از اونها رو با هم مرور می کنیم:

یونانی ها می گن : عادت ، حسّ ششمی است که بر کلیه ی حواس دیگر غلبه می کند .

مردم روسیه می گن :همه ی مردم ، مثل هم هستند اما چیزی که آنها را از هم متمایز می کند ، عادتهای متفاوتشان است .

عرب ها می گن : آنکه اسیر عادتهای بد است ، لایق زندگی نیست .

مجارستانی ها می گن :عادت بد ، اول مسافر است ؛ بعد مهمان است ؛ و سپس میزبان خواهد شد .

انگلیسی ها می گن : عادتها ابتدا همانند دوستان جلوه می کنند اما بعد به دشمن تبدیل می شوند .

مردم مراکش می گن : عادت ، پلکانِ جهنم است.

و هندی ها هم ضرب المثلی دارن با این مضمون که : عادت و اراده ، همیشه با هم دست به گریبان اند .